zaterdag 12 juli 2025

De Antwerpse Kempen. Van Oostmalle naar Bouwel

Het kan al eens tegenslagen wanneer je inderhaast een toerke ineensteekt. De kans is immers groot dat je weinig te zien krijgt. Deze keer viel het reuze goed mee. Op goed vallend uit tekende ik een wandelingetje uit tussen Oostmalle en Bouwel.  De grondgebieden van Oostmalle, het gehucht Salphen, Pulle, Vorselaar, Grobbendonk en tot slot Bouwel zouden hierbij in de prijzen vallen. En wonder boven wonder en achteraf bekeken verdient dit tripke een terechte plaats in m'n top 10 van toffe wandelingen. 

Met tram 3 vanuit de Park & Ride in Melsele tot aan de middenstatie van 't Stad en vervolgens de X41 sneldienst van De Lijn op naar Turnhout. Zo startte ik m'n uitstapje. Ik stapte af aan de halte van het Kasteel van de Graven de Renesse in Oostmalle. Het bescheiden boogpoortje vlakbij de bushalte op de Antwerpsesteenweg waar je onderdoor loopt doet je niet vermoeden dat je even later een prachtig kasteeldomein zult aantreffen. Tot dit park heb je overdag vrije toegang. Eyecatchers van het domein zijn de parkvijver, de ijskelder, de rentmeesterswoning en het koetshuis. De mammoetboom, een sequoia, die je daar ook aantreft is beschermd erfgoed. Ik heb er in 2 keer een fotoke van moeten trekken, zo groot ! Bovendien is er nog het Kasteelcafé 't Binnenhof waar er af en toe een airke muziek wordt geblazen. Zin om eens langs te gaan ? Hier vind je wat info : Kasteelcafé 't Binnenhof. Het kasteel zelf kent een woelige geschiedenis. Die begint reeds in de 15de eeuw wanneer Ridder Willem van Berchem daar z'n kot, lees burcht, optrekt. Interesse ? Deze mooie website helpt daarbij : Geschiedenis Domein en Kasteel de Renesse
Van het ganse wandeltraject, iets van rond de 22 paaltjes, zouden er 18km over onverharde paden lopen. Buiten het laatste gedeelte in de Grobbendonkse en Bouwelse agglomeratie stapte ik op onverharde paden. Dit even terzijde want een volgende groene long grenzend aan het domein de Renesse, het Domein Wolfschot, bood zich al aan. Via de botanische dreef die jarenlang het speelterrein van adellijke families was kom je aan in het 's Herenbos. De Liersesteenweg moet je dan wel eerst heelhuids zien te kunnen oversteken. Toen het bos in 1997 in het bezit van de Vlaamse overheid kwam, werd het al snel als bosreservaat aangeduid omwille van de waardevolle fauna. Zomereik, beuk, grove den en berk zorgen voor het groene gebladerte. Lijsterbes, spork en hazelaar kleuren dan weer de struiklaag. Grote delen van het bos ontwikkelden zich spontaan zonder veel menselijke tussenkomst. Natuurlijke processen als windval, sterfte door ouderdom of ziekte, wildvraat, spontane kieming en natuurlijke concurrentie bepalen in het bosreservaat hoe het bos groeit en bloeit.  (bron Agentschap voor bos en natuur)

Daar halverwege het bos ligt het gehucht Salphen. Ik passeerde daar toevallig aan de kapel gewijd aan St. Antonius. St. Antonius, het Heilig Tooneke genoemd in de volksmond. Deze heilige man, doorgaans afgebeeld in gezelschap van een varken, roept men aan wanneer men wanhopig op zoek is naar een verloren voorwerp of wanneer heil van hem verwacht wordt in tijden van besmettelijke ziekten en pestilentie.  Maar tijdens de covidperiode gaf die knakker niet thuis en moet hij er maar met zijn klak naar gegooid hebben. Het resultaat is gekend. Wie zal de oorzaak van zijn falen geweten hebben ? Soit, in de periode waar zijn feestdag valt wordt er daar in Salphen een St. Antoniusbegankenis en een Volksfeest gehouden. Let op de hoofdletter 'V'. De feestelijkheden worden wijd verspreid in de geburen aangekondigd als de jaarlijkse 'Salphenkermis'. Dit eveneens geschreven met een hoofdletter !  Na een eredienst voor het Heilig Tooneke worden daar aan de kapel paarden en huisdieren gewijd. Een stoet van paardenkoetsen, honden, cavias, katten, hangbuikzwijnen, kanarievogels en peruchkes in een kooitje loopt dan voorbij de kapel. Een dienaar van de kerk zwaait dan met veel enthousiasme zijn kwispel ter zegening van de schepselen Gods. Zij hebben immers geen doodzonde begaan in het scheppingsverhaal, vandaar de volksdevotie. Aansluitend volgt er een openbare verkoop per opbod waarbij voornamelijk varkenskoppen de aandacht trekken. Heb er ooit van zo éne kop gemaakt. Uren werk maar nooit meer ! Heel de keuken stonk naar de stal en werd herschapen in een vetkeet.  Verschillende feesttenten staan daar in Salphen opgesteld voor Salphenkermis en men kan er zich met volkspelen en -dansen inlaten. Daarnaast zijn er talloze eetstandjes waarbij naast hamburgerkramen en friettenten een gebakkenharingbuffet vele liefhebbers trekt. Het St. Antonius vuur, een indrukwekkende brandstapel waar de fik in gestoken wordt, trekt na het feestgedruis natuurlijk alle aandacht.  De boeiende geschiedenis van deze Salphenkapel heb ik even opgezocht : De Salphenkapel

Een sportvliegerke toerde constant rondjes in het hemelzwerk wat ik eigenlijk vreemd vond want het vliegpleintje van Oostmalle was vlakbij en het toestelleke deed geen aanstalten om er te landen. Ik vraag me nu af of dit niet het vliegerke betrof dat later wegens pech het vliegveld van Deurne werd binnengeloodst en daar een noodlanding moest maken nadat het linkerlandingswiel was losgeraakt. In de krant werd vermeld dat het op 1 wiel landde nadat piloot en instructeur in de lucht van plaats wisselden. Er werd brandstof geloost en alle gewicht zoveel mogelijk verplaatst naar de rechterzijde. 't Is gelukkig verrassend goed afgelopen met de landing.

Wat was het aangenaam wandelen daar in de bossen. Veel vlinders, veel zuurstof, prachtige wandelpaden en droog weer. Alhoewel de dag met stralend weer begon pakten er zich in de loop van de ochtend meer en meer wolken samen. Tevergeefs betrachtte ik de grillen der natuur met die wolken tot kunst te verheffen door de pareidolie te beoefenen maar het lukte me niet. Even dacht ik de vorm van een kieken te herkennen. Fantazie bepaalde de boventoon in m'n betrachtingen maar een grijze wolk zweefde onderdoor de beeltenis van dat kieken voorbij. Bijgevolg gaf ik het bestuderen van de wolken al gauw op en wendde me terug naar de stapperderij.  Tof wandelen was het al tot nu toe maar het mooiste moest nog komen ! 

Met de E34 over te steken belandde ik in het Pulderbos. Hier zit je nog altijd in de Antwerpse Kempen. Daar halverwege Pulle en Vorselaar ligt het Godvergeten natuurgebied Lovenhoek. Ooit stonden hier zeventien boerderijen en een café. Een schuur is alles wat er nog overblijft van de vroegere bewoning. Ik heb ze zelfs kunnen terugvinden en er een fotoke van kunnen trekken.  Nu is het gebied een veelzijdig en verrassend stuk natuur dat beheerd wordt door Natuurpunt. Bij toeval ontdekte ik dit natuurpad. Ooit won het de verkiezing van 'Wandeling van het Jaar' won. Lezen en schrijven anno 2017 werd er toen genoteerd. 
Molenbeken kom je bijna overal waar je wandelt tegen. Ooit stonden er dan ook watermolens langs die beken. Ook door Lovenhoek stroomt er een Molenbeek en die kleurt regelmatig buiten de lijntjes. Dan zet ze de hele omgeving blank. De knuppelpaden zijn hier niet voor niets met veel zorg aangelegd. Ik denk zelf de eer te hebben gehad om een onlangs aangelegd maagdelijk wandelpad langs die Molenbeek als één van de eersten te mogen verkennen. M'n oorspronkelijk uitgestippeld pad stopte bij een verwijzing naar een omleiding via een ander pad. De verwijzing naar die omleiding was zichtbaar recent aangebracht.  'Welkom op het nieuwe pad' zo luidde het opschrift. Ik wandelde er door rijen sparren, passeerde bruggetjes over beekjes en verder werd het indrukken vergaren langs varens en velden. Noem maar op. De tocht ging verder tussen palen op houten verhoogde paden en door kleine slingerende paadjes. Een heel eindje van het pad liep zelfs over gigantische rotsblokken die je bij overstromingen natte voeten moesten besparen. Het ganse rotsblokkenpad was afgeboord met houten paaltjes waaraan een armdik zeel was bevestigd en zo tot leuning diende. Hier en daar kwam er wat klimwerk bij kijken bij omvergewaaide boomstammen. Kortom, dit stukje pad was echt de max. 

Met het Molenbos op Grobbendonks grondgebied aan te snijden zat het laatste stukje wandeltaart er op. Ook weeral een prachtig stukje natuur waarin een mysterieuze man her en der kabouters heeft neergepoot. Ik ben er geen tegengekomen. Wel kwam ik aan de rand van dit bos joekels van bungalows tegen.  Als buitenverblijf kon dit tellen. Prachtige Engelse tuinen met afgelijnde vijvers en sierlijk gesnoeide bomen wedijverden in schoonheid. Beverly Hills in Vlaanderen ! Tot slot wandelde ik Grobbendonk door, stak het Albertkanaal over en belandde zo in Bouwel, m'n eindpunt. Juist op tijd om de trein naar de koekestad te nemen. Daar nam ik terug een bomvolle tram 3 die eerder de allures had van een sardienendozeke op wielen. Het gelukte me nog net om me er op te wringen.  Boordevol reizigers van allochtone origine deden me twijfelen aan de bestemming want ik dacht even dat die tram naar Casablanca of Marrakech bolde in plaats van naar Melsele 😊😊. Ademruimte was er eerst na de Groenplaats toen bijna iedereen er afstapte voor de muziekhappening op de Grote Markt ter ere van de Vlaamse Feestdag. 

Deze wandeling was top. Het verbaast me dan ook niet dat ik regelmatig de oranje rode merktekens tegenkwam van de streek GR (Kempenland) en de wit rode van de Grote Routepaden (GR5 Noordzee - Middellandse Zee).  Deze wandeling doe ik nog wel eens over ! In omgekeerde zin dan wel zodat ik kan afsluiten in het 't Binnenhof, het kasteelcafé. See you next week !

Geen opmerkingen:

Een reactie posten

Plaats een reactie als je wil.